Opowieść o Białym Wilku – pogromcy stworów nie z tego świata – uwodzicielskim bardzie Jaskrze, potężnej czarodziejce Yennefer z Vengerbergu i księżniczce Cirilli przeżywa swoją drugą młodość.

Wszystko za sprawą głośnej adaptacji studia Netflix, która podzieliła fanów cyklu Andrzeja Sapkowskiego i powstałych na jego bazie gier CD Projekt Red. Choć jednak wzbudza ona sporo kontrowersji, nie sposób odmówić jej jednego – ten czerpiący m.in. ze słowiańskiej mitologii świat cieszy się coraz większym powodzeniem nie tylko na naszym rodzimym podwórku. Niemniej, fascynujących lektur, których akcja osadzona zostaje w mniej lub bardziej słowiańskim uniwersum jest znacznie więcej. Każdy, kto chętnie dałby grosza Wiedźminowi, na poniższej liście znajdzie coś dla siebie.

1. Cykl „Opowieści z Wilżyńskiej Doliny” (tom 1) , Anna Brzezińska

Małe, zamknięte społeczeństwo jest niczym zupełnie osobny świat: rządzi się swoimi prawami, posiada własną hierarchię wartości, a wszystkie jego elementy są w ten bądź inny sposób ze sobą powiązane. Nie inaczej jest w przypadku Wilżyńskiej Doliny, miejsca tyleż tajemniczego, co magicznego.

Ukryta pośród gór, stanowi dom dla iście barwnych indywiduów: zakochanego w najbogatszej dziewczynie we  wsi świniopasa, młynarzówny Jarosławny, miejscowej dziewki obyczajów nieciężkich, zbója Waligóry oraz wielu, wielu innych. A nad nimi wszystkimi czuwa ona – elokwentna i bezpośrednia Babunia Jagódka, której zlekceważenie może być jedną z najgorszych życiowych decyzji, a zarazem dowodem na niewielką lotność umysłu.

Czas i wiążące się z nim zmiany jednak docierają także tutaj pod postacią misjonarzy z zadaniem zgnębienia Babuni, echa wojen prowadzonych przez książąt czy rosnącego spustoszenia rozsiewanego przez panoszących się rabusiów (www.lubimyczytac.pl, dostęp: luty 2020).

 

 

2. Seria „Czarnoksiężnik” (tom 1), Juraj Červenák

Magia, przygoda, zemsta i zagadka.

Świat zaprawionego w boju Rogana nigdy nie był prosty… Ani nużący. Spędziwszy niemal dekadę na krwawych wojnach, których zwieńczeniem było rozerwanie na strzępy imperium Awarów, należąc do drużyn książąt słowiańskich, walcząc dla Karola Wielkiego jako najemnik czy, wreszcie, stanowiąc cenny element wojska bułgarskiego chana – pozyskał renomę godną pozazdroszczenia.

Jednak tak było kiedyś. Dziś, Czarny Rogan pracuje na własny rachunek. Mając po swej stronie wilka z zaświatów, Gorywałda, wkracza w rzeczywistość pełną duchów i demonów. A wszystko po to, by podążyć tropem Krwawych Psów, słynących z okrucieństwa awarskich zbójów. W pogoni za odwetem za dawno wyrządzone krzywdy spotyka na swej drodze Czarnoboga – władcę wilków – oraz wiedźmę Mirenę. Zetknięcie się z tym dwojgiem uświadomi wojownikowi, że jego przeznaczenie nie jest tak oczywiste, jak mogłoby mu się na pierwszy rzut oka wydawać, zaś jego ścieżka wiedzie przez krainę, którą włada Morena, bogini umarłych (www.lubimyczytac.pl, dostęp: luty 2020).

 

3. „Kiedy Bóg zasypia”, Rafał Dębski

…w ludziach budzą się najgorsze instynkty.

Gdy król Mieszko II w wyniku ingerencji osób trzecich zostaje pozbawiony życia, bezlitosne szpony chaosu zaczynają rozrywać kraj. Ten, pozbawiony czujnego spojrzenia władcy, staje się areną, na której swoje boje polityczne toczą wpływowe rody… Wróg staje powoli u progu, czekając na odpowiednią okazję, by uderzyć. Z kolei kapłani wiary rodzimej czynią wszystko, co w ich mocy, by serca i umysły ludzkie ponownie zwrócić ku starym bogom.

Źle, źle się dzieje. Człowiek podnosi rękę na człowieka, walcząc u boku upiorów i strzyg… Biało-czarny, dualistyczny koncept dobra i zła odchodzi w zapomnienie, ustępując miejsca licznym odcieniom szarości.

Granice moralne się zacierają, a strach rozrasta się niczym najgorszy chwast, pielęgnowany krwią poległych i bestialstwem oprawców (www.swiatksiazki.pl, dostęp: luty 2020).

 

4. Cykl „Słowo i miecz” (tom 1), Witold Jabłoński

Początki dynastii Piastów, wiek XI. Wiara rodzima nadal jest żywa w duszach swych wyznawców, siłą konwertowanych na chrześcijaństwo.

Na tle tych wydarzeń rozgrywają się losy spadkobierczyni książąt mazowieckich, uwiedzionej przez Bolesława Chrobrego; skrzywdzona kobieta, wydawszy na świat jego bastarda, wychowuje syna w duchu zemsty.

Demony i bogowie ludu słowiańskiego wprowadzają do świata śmiertelników zamęt.
Trzech ślubnych potomków Chrobrego traci życie w tajemniczych okolicznościach.

Wpływowe rody podnoszą bunt. Prosty lud zaś, pragnąc pozostać przy rodzimej wierze, bezwzględnie broni wolności swego wyznania, biorąc na misjonarzach i powstających kościołach krwawy odwet (www.swiatksiazki.pl, dostęp: luty 2020).

 

5. Seria „Wilcza Dolina” (tom 1), Marta Krajewska

Oto rzeczywistość przesycona magią i niezwykłością. Tutaj istnienia strzygoni nikt nie podaje w wątpliwość, każdy obcujący z wodą rozsądnie obawia się działań topielców, zaś mieszkańców lasu strzeże on – leszy.

W świecie tym żyje Venda, powołana do czuwania nad bezpieczeństwem Wilczej Doliny. Staje się świadkiem wypełniającego się proroctwa, do Doliny powraca bowiem ostatni Wilkar, DaWern, zwiastując rychły odwet za rzeź dokonaną na dzieciach lasu.

„Idź i czekaj mrozów” jest opowieścią o przygodzie, zakazanej miłości i walce z samotnością. To okno, przez które dostrzec możemy nie tylko poruszającą historię mieszkańców Wilczej Doliny, ale i ważne zagadnienie: czy można walczyć z przeznaczeniem  (www.geniuscreations.pl, dostęp: luty 2020) ?

 

 

6. Seria „Bohatyr” (tom 1), Juraj Červenák

Tchnąwszy nowe życie w staroruskie pieśni bohaterskie, Juraj Červenák raczy nas barwną historią o dwóch odważnych mężczyznach: księciu Światosławie oraz młodym kalece imieniem Ilja.

Pierwszy właśnie objął tron w Nowogrodzie i Kijowie, a gnany ambicją i pragnieniem władzy, zdecydował powiększyć granice swych ziem dzięki mieczowi i duchowi bojowemu.

Drugi z nich od zawsze był odrzucany przez otoczenie, pełne wzgardy dla jego ułomności. A jednak to on, nikt inny, przeżywa napaść okrutnych zbójów na rodzinne plemię;  zaś gdy jakiś czas potem udziela gościny trzem zagadkowym wędrowcom, a ci w swej wdzięczności zdejmują z niego przekleństwo kalectwa, młodzieniec wyrusza w świat po zemstę.

Drogi Ilji i Światosława krzyżują się, gdy uleczony młodzieniec decyduje się na dołączenie do przybocznej drużyny księcia. Żaden z nich nie zdaje sobie jednak sprawy, że przed nimi wyzwanie o wiele trudniejsze od podbijania kolejnych terenów: walka z czczonym przez Suwarów Zilantem, smoczym bogiem (www.lubimyczytac.pl, dostęp: luty 2020).

7. Seria „Kroniki Jakuba Wędrowycza” (tom 1), Andrzej Pilipiuk

Młody, ale doświadczony. Wrażliwy, lecz nieczuły. Przystojny, a zarazem mający w sobie coś odpychającego. Biegły w ars amandi, jednak serce zachowujący tylko dla swej jedynej damy. Empatyczny, altruistyczny, działający zgodnie z Zasadami.

Tak można sobie wyobrazić przeciętnego bohatera stojącego na straży bezpieczeństwa szarych obywateli, którzy z heroizmem do czynienia mają co najwyżej na łamach gazet, w księgarniach czy sali kinowej. A jak wygląda sprawa w przypadku Jakuba Wędrowycza?

Obrońca uciśnionych, pogromca wąpierzy, specjalista w kłopotliwych kontaktach z duchami przodków za swój trud wymaga jedynie dobrego słowa i czegoś na wzmocnienie. Z przewagą tego drugiego, należy zaznaczyć. Sam własnoręcznie pędzi bimber, nie rozstaje się z gumofilcami, mieszka w zapomnianej wsi Ściany Wschodniej i, zdecydowanie, na pierwszy i drugi rzut oka nie wygląda na klasycznego bohatera, lecz Człowieka, Któremu W Życiu Nie Wyszło – z ciągotami ku filozofii i kłusownictwa. A jednak nosi on dumny tytuł najlepszego Cywilnego Egzorcysty w Kraju, zaś jak głosi fama, nie było takiego upiora, wampira czy wilkołaka, który by mu sprostał (www.lubimyczytac.pl, dostęp: luty 2020).

8. „Droga do Nawi”, Tomasz Duszyński

Ilu ludzi trzeba, by zmienić porządek dzisiejszego świata? Trojga.

Losy Alka, Miszy i Kseni splatają się ze sobą, gdy rzeczywistość wykraczająca poza postrzeganie przeciętnego śmiertelnika postanowi upomnieć się o swoje prawa. Starzy Bogowie bowiem nie odeszli. Starzy Bogowie nadal są obecni w naszym życiu. I, mimo że otacza nas XXI wiek, pełen zmian, dynamizmu i szarej codzienności, starzy bogowie obmyślają plan mający na celu przemianę równowagi sił.

Czy Perun odniesie ostateczne zwycięstwo i zawładnie światem boskim i ludzkim? A może to Weles zdobędzie tytuł zwycięzcy w tej mistyczno – magicznej grze?

I… Czy nasi bohaterowie na pewno zatańczą tak, jak im bogowie zagrają (www.lubimyczytac.pl, dostęp: luty 2020) ?

 

9. „Powiernik”, Franciszek Piątkowski

Idź na prawo, mówili. Stabilne życie, mówili. Co może się stać, mówili…

I do pewnego momentu, kariera oraz prywatny świat młodego polskiego mecenasa były całkiem zwyczajne – na tyle, na ile zwyczajny może być żywot praktykującego rodzimowiercy. Praca, obrzędy, praca, zielarstwo, praca, modlitwy, praca…

Jednak, gdy pewnego dnia w kancelarii Marka Lichockiego zjawi się intrygujący starszy pan, szara codzienność ustąpi miejsca pełniejszemu postrzeganiu rzeczywistości, a nauka dotycząca starej wiary otworzy przed naszym bohaterem drzwi, z istnienia których nie zdawał sobie dotąd sprawy.

Kiedy z kolei wyjdzie na jaw, że jest w posiadaniu niezwykłego daru umożliwiającego kontakt z bogami i stworzeniami rodem ze słowiańskich legend, zacznie się prawdziwa przygoda (www.oliwolumin.pl, dostęp: luty 2020).

 

10. Cykl „Kwiat paproci” (tom 1), Katarzyna Berenika Miszczuk

Życie pisze różne scenariusze. Historia zaś zna wiele momentów przełomowych, w których wystarczyło, by coś poszło choć trochę inaczej, a świat obecny nie przypominałby tego, który tak dobrze znamy…

Gosława Brzózka, absolwentka medycyny, po zakończeniu uniwersyteckiej edukacji udaje się do Bielin – wsi położonej w województwie świętokrzyskim. Bardzo tego nie chce. Bardzo nie lubi przyrody. Bardzo tęskni do miasta. I z całego serca nienawidzi kleszczy. Nie ma jednak wyjścia; chcąc podążyć obraną przez siebie ścieżką kariery, musi wpierw odbyć obowiązkową praktykę u tamtejszej szeptuchy. Na miejscu jednak nie wszystko wygląda tak, jak Gosia się spodziewała. Tu odnajdzie miłość, a słowiańscy bogowie, którym dziewczyna zawzięcie odmawia racji bytu, postanowią sprawić, by wreszcie w nich uwierzyła.

Życie pisze różne scenariusze. Historia zaś zna wiele momentów przełomowych, w których wystarczyło, by coś poszło choć trochę inaczej, a świat obecny nie przypominałby tego, który tak dobrze znamy… Co by się bowiem stało gdyby Mieszko I nie przyjął chrztu, a Polska rozkwitłaby pod sztandarem rodzimych wierzeń (www.lubimyczytac.pl, dostęp: luty 2020)?

 

Rozejrzyj się…

…a zrozumiesz, że świat historii i wierzeń słowiańskich obfituje w niezwykłe stworzenia, fascynujące sylwetki bogów i ludzi, zachwyca różnorodnością. Nic więc dziwnego, że stanowi doskonałą pożywkę dla artystów pragnących choć trochę zaczerpnąć z tej skarbnicy.

Powyższe zestawienie jest jedynie listą przykładową, a pasjonaci literatury słowiańskiej bez trudu odnajdą inne interesujące tytuły w tejże tematyce.

Podsumowując zaś: czy „Wiedźmin” jest uniwersum ciekawym, wciągającym i wspaniałym? Bez wątpienia. Czy któryś z naszych rodzimych pisarzy bądź pisarek powtórzy tak spektakularny sukces Andrzeja Sapkowskiego? Być może. Czy warto zamykać się na inne pozycje mniej lub bardziej wykorzystujące motyw słowiański? W żadnym wypadku.

Podziel się z nami w komentarzach swoimi ulubionymi książkami fantasy, które czerpią z mitologii słowiańskiej!

Autor: Anna Bujnicka
Stworzone w ramach iSAP – Słowiańska Agencja Prasowa
CC BY – SA 3.0