Wieść o megalitycznych budowlach na Bukowej Górze w Dąbrowie Górniczej szybko rozeszła się w eterze. Postanowiliśmy naocznie sprawdzić jak postępują prace i co odkryto w cieniu stuletnich buków.

Bukowa Góra to niewielkie wzniesienie o wysokości 366 m n.p.m. położone w południowej części Podbuczyn, dzielnicy Dąbrowy Górniczej. Na szczycie wzniesienia odkryto liczne zgrupowania kamienne. Obecnie Góra Bukowa porośnięta jest gęstym lasem. Jednak buczyna zawitała tu stosunkowo niedawno, bowiem około 100 do 150 lat temu. Wcześniej góra nie była porośnięta drzewostanem a jej masyw był widoczny z daleka. To tu właśnie jak dotąd nierozpoznani osadnicy wybudowali megalityczne budowle. Cały szczyt pokryty jest dolomitowymi płytami, kamieniami przypominającymi menhiry oraz kamiennymi, także dolomitowymi kurhanami. Wszystkie budowle zorientowane są w kierunku północ-południe. Dolomitowe płyty zostały wniesione i ułożone na szczycie (wg wstępnych datowań) we wczesnym neolicie lub późnym paleolicie. Kurhany datuje się wstępnie na przełom I i II wieku naszej ery. Bukowa Góra zbudowana jest z innych skał, zatem ewidentnie widoczna jest tu ręka ludzka. Przyglądając się licznym kamiennym płytom, nie rozpoznałem żadnych wyrytych wzorów czy, jak głosiły pogłoski, napisów. Na wielu kamieniach widać jednak ślady dokładnej obróbki w postaci poziomych i pionowych głębokich nacięć. Biorąc pod uwagę wiek i rodzaj kamieni, to dawniej nacięcia te były bardzo precyzyjne. Budowle megalityczne kojarzymy raczej z Wyspami Brytyjskimi a nie ze południowo wschodnią Europą, zatem odkrycie w Dąbrowie Górniczej jest ewenementem na dużą skalę.

Wstępne prace archeologiczne rozpoczęto w roku 2021, po zgłoszeniach badacza Macieja Rodziewicza. Wykopaliska prowadzą pracownicy Muzeum Miejskiego Sztygarka w Dąbrowie Górniczej, pod kierownictwem dr. Dariusza Rozmusa, a pracami objęta jest już spora część szczytu góry. Jak do tej chwili nie odnaleziono kości ludzkich, śladów ceramiki czy ozdób w przebadanych kurhanach. Jedynie natrafiono na ślady spopielenia. Bukowa Góra jest naznaczona bytnością człowieka od dawna. Według archeologów prowadzących badania, już 11 tysięcy lat temu obrabiano tu kamienie. Są także ślady z I, II, VII i XVIII wieku aż po niemiecką linię obrony B2 z XX wieku. 

Prace archeologiczne trwają. Może przyszłość przyniesie odpowiedź kto zabudował megalitami szczyt Bukowej Góry i czy był on miejscem kultu solarnego, cmentarzyskiem, czy pełnił zupełnie inne funkcje. Następną wizytę na stanowisku archeologicznym planujemy jeszcze we wrześniu.