Są książki, które zdają się mówić do nas z księgarskiej półki, przyciągają wzrok i nim się obejrzymy, zabierają nas w podróż do swojego świata. Jedną z nich jest wydana właśnie powieść Dom na kurzych łapach.

Tytuł: Dom na kurzych łapach
Autor: Sophie Anderson
Liczba stron: 323
Wydawnictwo Kobiece
Białystok 2020

Podobno nie powinno się oceniać książki po okładce, ale trudno przejść obojętnie obok TAKIEJ okładki, dopracowanej w każdym szczególe – od finezyjnej, odbijającej niebo czcionki tytułu, oddanego w najdrobniejszym szczególe domu na kurzych łapach, aż do tworzących niezwykłą oprawę roślin, między którymi dostrzeżemy bohaterów oraz charakterystyczne dla tej opowieści… kości. Pora zajrzeć do środka.

12-letnia Marinka mieszka z babcią, która opiekuje się nią od śmierci rodziców. I nie byłoby w tej historii nic niezwykłego, gdyby nie fakt, że staruszka jest Babą Jagą.

Nie taka Baba Jaga straszna

Postać Baby Jagi wszyscy znamy z baśni opowiadanych w dzieciństwie. Odrażająca starucha, która porywa i zjada nieświadome zagrożenia dzieci, rzucająca złe uroki, parająca się magią właścicielka czarnego kota, węża czy ropuchy – taki obraz utrwalany przez wieki pokutuje do dziś.

Sophie Anderson odeszła od tego schematu, sięgając do pierwotnych teorii pochodzenia tej postaci – kobiety znanej z mądrości, zielarki, znachorki, czy wreszcie strażniczki życia i śmierci, opiekunki przemiany. Powieściowa Baba Jaga pełni funkcję Strażniczki Bramy między światami, co noc prowadząc dusze do krainy zmarłych. Bardzo kocha Marinkę, która ma ją kiedyś zastąpić, jednak dziewczynka nie wyobraża sobie takiego życia. Niepewność, gdzie jutro zatrzyma się nieprzewidywalny dom na kurzych łapach, obcowanie z tysiącami dusz i brak kontaktu z żywymi ludźmi sprawiają, że dwunastolatka się buntuje. Chce się bawić, zobaczyć świat poza domem i znaleźć prawdziwego, żywego przyjaciela, dlatego podejmuje decyzję, która na zawsze zmieni jej życie.

Marinka na wyboistej ścieżce

Marinka wkracza na wyboistą ścieżkę dorastania, gdzie towarzyszy jej wiele niezwykłych postaci, m.in. kruk Kuba, alchemiczka Tatiana oraz dom na kurzych łapach, który odegra kluczową rolę w tej historii. Nawiązań do baśni, legend i folkloru z różnych stron świata jest w powieści znacznie więcej, a wskazówką do dalszych poszukiwań może być słowniczek umieszczony na końcu książki. Tam też znajduje się wywiad z autorką dotyczący jej inspiracji i zainteresowania folklorem oraz recenzje.

Postać głównej bohaterki jest niezwykła i budzi wiele emocji, bo przy całej swojej wrażliwości i radości życia 12-latka zachowuje się często egoistycznie czy wręcz głupiutko, zaś decyzje, które podejmuje bez zastanowienia, okazują się błędne. Jednak to one prowadzą do rozwoju będącego nieodzownym elementem dojrzewania. Taką drogę przechodzi Marinka, aby na końcu dojść do miejsca, w którym znajdzie odpowiedzi na nurtujące ją pytania i swoje miejsce na ziemi.

Współczesna baśń z morałem

Dom na kurzych łapach to współczesna baśń z morałem, poruszająca wiele ważnych tematów. Pierwszym z nich jest śmierć. W powieści nie jest tabu, tylko naturalną częścią istnienia, o której się rozmawia, bramą do innego świata. Podczas przejścia dusze wspominają swoje ziemskie życie. Każdej z nich Baba Jaga zadaje pytanie „Co zabierzesz ze sobą do gwiazd?”. Odpowiedzi skłaniają do refleksji nad własnym życiem, przywołują motyw memento mori i uświadamiają odwieczną prawdę, że wobec śmierci wszyscy jesteśmy równi.

Historia Marinki przypomina nam, żeby cieszyć się tym, co przynosi każdy dzień, doceniać małe przyjemności i proste czynności, bo to w nich mieszka prawdziwa radość.

Powieść ukazuje również wartość przyjaźni i miłości, zwłaszcza w życiu nastolatka, który na ich podstawie buduje swoje poczucie bezpieczeństwa, własnej wartości, swój świat. Jest w nim jednak miejsce na bunt wobec bliskich i ustalonych zasad, wpisany w dorastanie.

Powieść Dom na kurzych łapach polecam nie tylko nastolatkom lubiącym wciągające historie z niebanalnym zakończeniem, lecz także dorosłym, którzy chcą wrócić do krainy baśniowego dzieciństwa i przeżyć tam niezwykłą przygodę.