W mitologii ludów nordyckich i krajów skandynawskich elementem centralnym jest wielki, święty jesion Yggdrasil, który stanowi oś łączącą ze sobą w ładzie i porządku absolutnie wszystko. Jesion ten jest każdego dnia podlewany przez Norny, boginie losu, wodą ze świętego źródła Urd. Zapraszamy do wprowadzenia w magiczny świat mitologii skandynawskiej.

Dzięki działaniu Norn jesion Yggdrasil utrzymuje siłę, by dźwigać rozmieszczone na nim dziewięć światów. Bez odpowiedniej opieki Norn drzewo straciłoby siłę, a światy uległyby upadkowi i całkowitemu zniszczeniu.

Źródła mitologii nordyckiej

Zanim zaprezentuję elementy mitologii nordyckiej oraz opis światów, jakie dźwiga potężny Yggdrasil, warto wspomnieć o źródłach tej wiedzy. Większość informacji została spisana w XIII wieku, jednak sporo informacji można znaleźć w Eddzie starszej, najstarszym zabytku piśmiennictwa islandzkiego. Zabytek ten napisany jest wierszem aliteracyjnym, typowym dla dawnej poezji ludów germańskich. Edda oparta jest na zasadzie tonicznej, gdzie funkcję środka pełni aliteracja, nie rym. Aliteracja, czyli powtórzenie jednej lub kilku głosek na początku, albo w zaakcentowanych miejscach wyrazów następujących po sobie i tworzących zdanie. 

Yggdrasil – święty jesion stanowiący oś świata, Oluf Olufsen Bagge. Domena publiczna.

Edda starsza datowana jest na IX wiek, a autorzy dwudziestu dziewięciu pieśni składających się na Eddę są anonimowi. Dziesięć z dwudziestu dziewięciu pieśni jest poświęconych bogom, a dziewiętnaście pozostałych bohaterom i wojownikom. 

Pierwsze dziesięć pieśni opowiada o początku świata, życiu bogów, ludziach oraz o walkach między nimi. Bohaterami są główni skandynawscy bogowie — Odyn i Thor. Pieśni mityczne kończy opis Ragnaroku, czyli końca świata. W pozostałych pieśniach znajdziemy opisy przygód różnych bogów. Edda młodsza jest dziełem islandzkiego poety i historyka Snorriego Sturlusona, a jej datowanie przypada na lata 1179-1241. Wstęp Eddy młodszej Snorri napisał na podstawie dostępnych dla niego źródeł i zawarł w nim przegląd dawnej mitologii oraz wskazówki, jakie z nazw należy stosować przy nazywaniu bogów, stworzeń i innych istot oraz przedmiotów w dawnych mitach. Doskonałym źródłem informacji o mitologii ludów germańskich i nordyckich jest także dzieło Tacyta z II w n.e. O pochodzeniu i kraju Germanów.

Joachim Lelewel, polski tłumacz Eddy starszej. Domena publiczna.

Nordycki Yggdrasil i budowa świata

Skoro już wiemy, na czym opierali się badacze przy opisaniu mitologii nordyckiej, możemy przejść do jej wyobrażeń świata.

Yggdrasil dźwigał na sobie dziewięć potężnych światów. Były to:

Asgard – czyli dwór umieszczony na szczycie drzewa – świat zamieszkany przez dwa rody bogów: Asów i nielicznych Wanów. Były to dwa rody bogów. Do Asgardu prowadził most Bifrost, który stanowił jedyną drogę do świata bogów. Asowie to jedna z dynastii boskich władców, ród dobroczynny, ale waleczny i obeznany w polityce. Do Asów należeli między innymi Odyn, Thor, Baldur, Hejmdal, Loki czy Tyr.

Most Bifröst przedstawiony na obrazie Arthura Rackhama. Domena publiczna.

Wanaheim – Dom Wanów. Znajdował się na zachód od Asgardu i to w nim zamieszkiwali Wanowie, boska dynastia płodności i urodzaju. Wanaheim był światem starszym od Asgardu, ponieważ Wanowie panowali znacznie wcześniej niż Asowie. Po wielkiej bitwie zostali odsunięci od rządzenia światem przez Asów, a jedyną mieszkanką Wanaheimu została Gullweig. Wanami byli Skadi, Frejr i Freja.

Alfheim – Dom Alfów. Świat położony między niebem a ziemią, którego mieszkańcami były Elfy. Według Snorriego była to potężna dynastia panująca w Alfheim, a jej ostatnim władcą miał być król Gandalf.

Dancing Elves, by August Malmström, 1866 r. Domena publiczna.

Muspelheim – Kraj Płomieni. Królestwo i świat ognia zamieszkałe przez Gigantów Ognia, nazywanych też Płomiennymi Gigantami. Z iskier tego świata narodziły się gwiazdy, planety i komety. Władcą tego rodu jest Surtur. Muspelheim graniczy od północy ze światem Niflheim, pokrytym lodem. Na styku tych światów z topniejącego lodu powstaje życiodajna woda.

Jotnen Surt strzeże Muspellsheimen swoim ognistym mieczem. Brytyjska ilustracja książkowa z 1909 r. Domena publiczna.

Svartalfheim – Kraj Karłów. Ukryta we wnętrzu ziemi między Midgardem a Nilfheimem kraina będąca siedzibą krasnoludów (karłów). Świat ten krasnoludy otrzymały od bogów. Wraz z krainą bogowie podarowali karłom podziemne złoża metali i szlachetnych kamieni. Okazali się oni na tyle zdolnymi górnikami i sprawnymi jubilerami, że wytwarzali najwspanialsze przedmioty o niespotykanym pięknie i sile. Przykładem dzieła Krasnoludów jest Mjolnir, bojowy młot Thora, syna Odyna. Ponieważ Krasnoludy obawiały się światła słońca, zajęły się swoją pracą i nie opuszczały swojego świata.

Helheim – Świat Hel, czyli bogini sprawującej absolutną władzę nad tym światem. Helheim był miejscem, gdzie przebywali umarli, lecz tylko w wyniku choroby, samobójstwa lub zwyczajnie, ze starości. Dla tych, którzy odeszli chwalebną, bohaterską śmiercią, było inne, szczególne miejsce. Helheim umiejscowiony jest dokładnie pod trzecim korzeniem jesionu Yggdrasil.

Wizja Helheim twórców gry “The demonic paradise”. Prawo cytatu.

Nilfheim – Kraj Ciemności. Świat umiejscowiony w okolicy najgłębszego korzenia Yggdrasila. Obok niego przepływa wartki strumień, w którym pod prąd brodzą krzywoprzysięzcy. Ich zwłoki rozrywa wilk, a resztki ciał pożera wąż. Światem tym również włada bogini Hel.

Jotunnheim – Kraj Lodu. Położone najdalej na północ Królestwo zamieszkane przez Lodowych Olbrzymów (Olbrzymów Lodu). Jest to kraina niedostępna dla wielu bogów, więc tylko najśmielsi i najwaleczniejsi mogą zapuścić się na zamarznięte równiny z groźnymi i nieobliczalnymi Gigantami.

X-wieczny kamień obrazowy z pomnika Hunnestad, który prawdopodobnie przedstawia kobietę jötunn (lub gýgr) jadącą na wilku ze żmijami jako lejcami, który został zaproponowany jako Hyrrokkin. CC BY-SA 3.0.

Midgard – Kraj zamknięty we wnętrzu. To świat zamieszkany przez ludzi, położony we wnętrzu Yggdrasila. Midgard jest położony na samym środku nieprzebytego oceanu, który otacza wielki wąż Jormungand. Midgard stworzony został ze szczątków olbrzyma Ymira. Z ciała powstała ziemia, z kości góry, z zębów kamienie, a czaszka stała się sklepieniem niebios. Midgard łączył się z Asgardem za pomocą mostu Bifrost, na którego straży stał Hajmdal, jeden z Asów.

W tym miejscu warto wspomnieć jeszcze jedno miejsce. Nie jest to jednak świat ani kraina, lecz Wielka Sala w pałacu Odyna. Pałac posiada 540 bram, przez które może wymaszerować jednocześnie 800 wojów. Jednak otwarta jest tylko jedna z bram – Walgind. Mowa tu o Walhalli. Dosłownie nazwa ta oznacza “komnatę”. Jest ona częścią Pałacu Poległych. Ściany pałacu pokrywają włócznie ze szczerego złota. Jego sklepienie stanowią złote tarcze. Ławy biesiadników wyłożone są zbrojami. Pod ścianami stoją zbroje, topory, noże, miecze i tarcze. Do Walhalli trafiają wojownicy, którzy polegli i zostali wybrani przez Walkirie. Ucztują oni każdego wieczora, by o poranku gromadzić się i szkolić w bitewnej sztuce. W czasie uczty zajadają mięso dzika Sahrimnira, które przyrządza kucharz Andhrimnir w kotle Eldhrimnir. Miód w rogach podają ucztującym wojownikom Walkirie. Ucztowanie i ćwiczenia wojenne w Walhalli nie mają końca, a jej mieszkańcy czekają aż do dnia, gdy nastanie Zmierzch Bogów i nadejdzie Ragnarok — wtedy Odyn, stojąc na czele, wyprowadzi armię wojowników poprzedzoną orszakiem Walkirii na ostateczną bitwę.

Walhalla, gdzie Walkirie służą einherjene – poległym w bitwie. Odyn siedzi w centrum, w towarzystwie  swojego wilka. Ilustracja autorstwa Emila Doeplera. Domena publiczna.

Kogo czcili nordyccy wikingowie?

Trudno w artykule przedstawić wszystkich bogów Asgardu, ze względu na ich całkiem sporą liczbę. Skupię się tu wyłącznie na tych najważniejszych, zaczynając od ojca i wszechwładcy.

Odyn – bóg prezentowany jako mężczyzna z długą siwą brodą i długimi siwymi włosami. To on był jednym z trzech najwyższych bogów nordyckich, obok swych braci Wilego i We. Odyn to mąż Frigg, kochający ojciec Thora, Widara, Walima i Baldura oraz przyszywany ojciec Lokiego. Odyn był współtwórcą świata. Po zabiciu giganta Ymira wyrzeźbił z jego truchła świat ludzi. To Odyn utworzył z pni drzew pierwszych ludzi, którym nadał wygląd na podobieństwo swoje. Mężczyznę stworzył ze znalezionego pnia jesionu, drzewa mocnego i wytrzymałego. Jasny, gładki pień olchy, posłużył za budulec dla pierwszej kobiety. Były to drugie w kolejności istoty stworzone przez bogów. Pierwszymi były karły uformowane z resztek drobnych kości olbrzyma Ymira. Przez ich niechęć do światła słonecznego otrzymały podziemne królestwo, gdzie mogły w spokoju wydobywać i obrabiać dary ziemi. Odyn zasiada na tronie w Asgardzie, z którego widać wszystko, co dzieje się we wszystkich światach na Yggdrasilu. Towarzyszą mu dwa kruki – Hugin – Myśl i Munin – Pamięć. Ptaki te każdego dnia wyruszają w podróż i przynoszą swemu opiekunowi wieści ze wszystkich podległych mu światów. Obok tronu zasiadają także dwa wilki Geri – Zachłanny i Freki – Srogi. Ucztują one w Walhalli wraz z wojownikami poległymi w chwale. 

Jednooki Odyn ze swoimi krukami Huginem i Muninem. Domena publiczna.

Odyn był także bogiem bardzo chłonnym wiedzy i mądrości, a aby je zdobyć, powiesił się na Yggdrasilu, przeszył własną włócznią i oddał jedno oko. Dzięki tej samoofierze poznał osiemnaście magicznych pieśni oraz opanował umiejętność zapisu myśli w postaci dwudziestu czterech run. Bronią Odyna była włócznia, która przynosiła zwycięstwo tej stronie konfliktu, po której stanęła. 

Odyn w przebraniu wędrowca, według wyobrażenia Georga von Rosena, 1886 r. Domena publiczna.

Thor – Grom. Syn Odyna i Joro. Był bogiem z dynastii Asów. Gromowładny, rudobrody opiekun wojowników, rolnictwa, małżeństwa i ogniska domowego. Był bogiem bardziej sprzyjającym ludziom niż jego ojciec. Co prawda był równie gwałtowny i nieobliczalny, lecz jednak łatwiej go było do siebie przekonać niż Odyna. Thor Odinson władał potężnym młotem Mjolnirem, wykutym przez karły — to dzięki niemu był prawie niezwyciężony w walce. Młot Thora stał się symbolem chętnie noszonym przez wojowników nordyckich, jako znak opiekuńczy ich boga. Czasem Thor przemieszczał się przy pomocy rydwanu, który ciągnęły dwa kozły: Tanngrisnir oraz Tanngnjostr. 

Thor był bohaterem wielu przygód opisanych w Eddach. To właśnie on zabił wielkiego węża Jormunganda w trakcie Ragnaroku. Drzewem poświęconym Thorowi był dąb. Ciekawostka – dzień Thora to w wielu językach czwartek – torsdag (języki duński, norweski i szwedzki), donderdag (j. niderlandzki), Thursday (j. angielski).

Thor walczący z gigantami, Mårten Eskil Winge, 1872 r. Domena publiczna.

Loki – praktycznie był to olbrzym, syn Farbautiego i Laufey. To on spłodził z olbrzymką Angerbodą ogromnego węża Jormunganda, wilka Fenrira oraz boginię zmarłych Hel. Loki działał na dwie strony. Z jednej wspierał Asów, obdarowując ich magicznymi przedmiotami jak np. młot Mjolnir, koń Slepnir, dzik Gulinborstieg, czy bransoleta Draupnir. Z drugiej strony sprzyjał również olbrzymom, którzy chcieli obalić rządy Asów. Stąd też stał się symbolem oszustwa, kłamstwa, psot i zdrady. Bogowie wybaczali mu liczne niesubordynacje, lecz gdy przyczynił się do śmierci syna Odyna, Baldura, skazali go na srogą karę. Został przykuty do skały w taki sposób, że na jego twarz skapywał jad węża, który znajdował się nad nim. Żona Lokiego, Sigyn, trzymała nad jego głową misę, która zbierała jad, by ulżyć mężowi. Jednak w chwili gdy ją opróżniała, jedna kropla trafiała na twarz Lokiego, którego spazmy bólu powodowały trzęsienia ziemi. W końcu Loki oswobodził się z łańcuchów i stanął przeciw bogom. Jego okręt Nagelfar wpłynął do Asgardu i zainicjował Ragnarok. Loki poległ w pojedynku z Heimdallem podczas pierwszej walki, w trakcie trwania Ragnaroku.

Loki i Sigyn, Mårten Eskil Winge. Domena publiczna.

Heimdall – Początek Wszechrzeczy – lub Rig, był bogiem stojącym na straży mostu łączącego świat ludzi z Asgardem. Był tak doskonałym strażnikiem, że jego oczy mogły dostrzec wszystko, co działo się w każdym świecie, a uszy jego słyszały szum rosnącej w najodleglejszym świecie trawy. Heimdall bardzo często podróżował po świecie ludzi. W jednej z odwiedzonych chat spotkał małżeństwo, które ugościło go jadłem i noclegiem. Po jego odejściu narodził im się syn Thrall – praojciec niewolnych. W innej chacie po jego wizycie na świat przyszedł syn o imieniu Karl – praojciec wolnych. W ostatniej z odwiedzonych przez niego siedzib ludzi, narodził się syn o imieniu Jarl, czyli władca. Podczas wielkiego zmierzchu bogów Ragnarok, Heimdall zadął w róg Gjallarhorn, alarmując bogów o napaści. W pojedynku pokonał Lokiego, jednak sam także zginął od ran przez zadanych przez przeciwnika.

Heimdallr przynosi ludzkości dar bogów, Nils Asplund, 1907 r. CC BY-SA 3.0.

Freja – Pani Wanów, która mimo swego pochodzenia zamieszkiwała Asgard. Postrzegana była jako najpiękniejsza ze wszystkich bogiń. Była utożsamiana z płodnością, miłością i wegetacją. Patronowała także i wojnie, a część poległych wojów trafiała na rozległe pola Folkvangr, które należały do królestwa Frei. Kult Frei utrzymywał się do końca XII wieku. Pozostałością jej imienia jest nazwa piątku w wielu językach germańskich np.: Freitag (j. niemiecki), Friday (j. angielski) – dzień Frei. Bogini często była przedstawiana razem z dwoma kotami, które także prowadziły jej rydwan.

Freya, Johannes Gehrts, 1901 r. Domena publiczna.

Hel – była boginią utożsamianą ze śmiercią. Władała Nilfheimem gdzie trafiały dusze zmarłych śmiercią naturalną. Była córką Lokiego i Angerbody, a jej bratem był Fenrir i Jormungand. Przedstawiana była jako postać do połowy zgniła. Jej nogi i biodra były szkieletem lub były pokryte rozkładem, a górna część ciała była zachowana piękna i młoda. Mianem Hel nazywano także samo miejsce, które później zyskało miano piekła. Prowadziło do niego jedno jedyne wejście przez jaskinie Gnipahellir,  do której wejścia strzegł ogromny pies Garm. Samo wnętrze krainy poprzecinane było licznymi rwącymi rzekami jadu i kwasu. W tych rzekach i strumieniach topiły się dusze najgorszych przestępców i zdrajców. Od imienia Hel pochodzi nazwa piekła w językach germańskich: Hell (j. angielski), Holle (j. niemiecki) czy de hel (j. niderlandzki).

Hermod przed Hel, John Charles Dollman, 1909 r. Domena publiczna.

Frigg – pochodziła z dynastii Asów. Prywatnie – żona Odyna i macocha Thora. Była boginią ogniska domowego, rodziny i małżeństwa, ale także bóstwem deszczu. Frigg znała doskonale przeznaczenie swoje i swoich bliskich, jednak nie mogła go odwrócić ani jemu zapobiec. Zasiadała na tronie obok Odyna, ale czasem także zajmowała jego tron. W wolnych chwilach tkała chmury i tak też ją sobie wyobrażano, jako kobietę spowitą chmurami. Nielicznie przedstawiana była jako postać lecąca na miotle. Według podań Frigg miała zapłakać po raz drugi w chwili, gdy rozpoczął się Ragnarok. Po raz pierwszy zapłakała po stracie syna Baldura. Frigg współcześnie znajdziemy w nazwie piątego dnia tygodnia np. Freda (j. duński) oraz vrijdag (j.niderlandzki)

Frigg przędząca obłoki, John Charles Dollman, 1909 r. Domena publiczna.

Istotny magiczne w skandynawskich wierzeniach

Bogów i bogiń w mitologii nordyckiej było bardzo dużo. Powyżej przedstawiłem jedynie wybrane, podstawowe przykłady. Teraz warto także przedstawić kilka innych postaci doskonale znanych z mitów nie tylko miłośnikom wikingów.

Walkirie – były to pomniejsze boginie, córki Odyna. Walkirie sprowadzały dusze poległych w boju najdzielniejszych wojów do Walhalli. Były to bardzo waleczne wojowniczki dosiadające skrzydlatych koni lub wilków. Ich oręż stanowiły włócznie. W czasie Ragnaroku wyprowadziły wraz z Odynem wojowników z Walhalli do ostatecznej bitwy.

Walkiria, Peter Nicolai Arbo. Domena publiczna.

Fenrir – Wilk, syn Lokiego i Angerbody. Był tak ogromny, że gdy otwierał paszczę, jego szczęka dotykała nieba a żuchwa ziemi. Po jego narodzinach bogowie obawiali się, że gdy szczenię dorośnie, może zacząć im zagrażać. Kazali go więc przykuć łańcuchem do skały, jednak Fenrir zrywał każde więzy. Dopiero sznur wykonany przez krasnoludy z odgłosu stąpania kota, śliny ptaka, oddechu ryby, korzeni skał, brody kobiety i ścięgien niedźwiedzia utrzymał wielkiego wilka w potrzasku. Sznur otrzymał nazwę Gleipnir. W dzień Ragnarok Fenrir miał zrzucić więzy, ruszyć do walki przeciw bogom i pożreć Odyna. Zginął z ręki Widara, syna Odyna.

Potomstwo Lokiego: Hel, Fenrir i Jörmungandr. Postać w tle to prawdopodobnie Angrboða. Domena publiczna.

Mitologia nordycka posiada bardzo rozbudowaną i uporządkowaną grupę istot rozumnych, niebędących bogami czy boginiami. Wszyscy byli bardzo mocno związani z prawami przyrody. Podobieństwo skandynawskich bogów do bogów innych mitologii jest oczywiste. Można tutaj przytoczyć przykład gromowładnego, jakim był Thor i porównać ze słowiańskim Perunem, greckim Zeusem czy rzymskim Wulkanem. Co prawda ten ostatni nie do końca władał piorunami, lecz jego atrybutem był młot.

Bogowie nordyccy nie byli istotami nieśmiertelnymi i byli zależni od losu. Mogli np. zginąć w walce. Wieczne zdrowie i młodość gwarantowały im złote jabłka dostarczane przez boginię młodości Idunn. Świat skandynawskiej mitologii pełny był pomniejszych istot, jednak odgrywały one także bardzo ważną rolę w funkcjonowaniu i historii ówczesnego świata. Elfy, które żyły bardzo długo i dysponowały wiedzą większą niż ludzie, królowały między chmurami, ale były dla ludzi przyjazne. Niemniej jednak, źle traktowane mogły stać się negatywnie do ludzi nastawione. W późniejszych wiekach Elfy w wierzeniach zostały „sprowadzone” na ziemię i zamieszkały wśród drzew w nieprzebranych borach i lasach. Krasnoludy, bojące się słonecznego światła, spędzały czas w  podziemnym królestwie i wielkich grotach. Były obdarzone ogromną wiedzą i mądrością. Najczęściej były to brodate, niskie, mało przystojne stworzenia o niezwykle zdolnych dłoniach, będące w stanie stworzyć potężne, magiczne przedmioty o niespotykanej sile i ogromnym pięknie. Poza tymi dwoma rasami istnieje wcześniej już wspomniana rasa gigantów – olbrzymów (Jotunów), a także wiele magicznych stworzeń zamieszkujących wody jak Kraken, Nokken, Nisse. Ogromną rolę w mitologii nordyckiej odgrywały także konie, niedźwiedzie, wilki, orły czy sokoły.

Ragnarok – Zmierzch Bogów

Kres kresów stanowi wspomniany już wiele razy Zmierzch Bogów czyli Ragnarok. Oto dzień, który poprzedza śmierć Baldura. Loki spłodzi trójkę dzieci, a Midgard zamarznie; surowa zima  sprawi, że ludzie pogrążą się w wojnach. Nastąpi czas walk, grabieży, mordu, przemocy i zaniku moralności. Jeden tylko mężczyzna i jedna kobieta, kryjąc się w gałęziach Yggdrasila przeżyją. Skoll i Hati, dwa potężne wilki, dopadną swych celów. Pożrą słońce i księżyc, a gwiazdy spadną i nieboskłon ulegnie zniszczeniu. Trzy koguty jednocześnie zapieją wzywając do walki: Fjalar w Jotunheimie, Gullinkamb w Asgardzie i rdzawy kogut w Nilfheimie. Piekielny pies Garm zaszczeka tak głośno, że więzy Lokiego pękną, a te obezwładniająće Fenrira opadną. Wąż Midgardu wypełznie na ląd, Hejmdal zadmie w Gjallahorn. Pod ciężarem gigantów Bifrost runie w niebyt. Odyn wyprowadzi do bitwy swych wojowników z Walhalli, a sam zginie pożarty przez Fenrira. Loki z Haimdalem padną we wspólnym starciu. Thor zgładzi Jormunganda młotem, lecz sam polegnie od wężowego jadu. Tyr w pojedynku z Garmem zginie, ale zdąży zabić przeciwnika. Po śmierci wszystkich bogów będą walczyć jedynie wojownicy Walhalli z armią Lokiego. Aż na koniec olbrzym Surtr, władca Muspelheimu, podpali Asgard płomiennym mieczem zemsty, a z nim spłoną pozostałe światy. Na koniec nie zostanie nic.

Po tym dziele zniszczenia ocean bezkresny zatopi Yggdrasila, a z głębi tego oceanu powstanie nowy, zielony świat. Nowy Asgard, nowy świat Gimlea. Mężczyzna i kobieta ocaleni w koronie drzewa dadzą początek nowej rasie ludzi i bogów. Stworzą świat bez wojen, przemocy i sporów, pełen harmonii i zgody. A władzę nad nim będzie sprawować zmartwychwstały Baldur.

Dzikie łowy Odyna, Peter Nicolai Arbo. Na obrazie Odyn jest widoczny z Walkiriami. Domena publiczna.

Podsumowanie

Powyżej przedstawiłem jedynie maleńki fragment tej niezwykłej, rozbudowanej i bogatej w detale mitologii. W ostatnich latach mitologia nordycka zainteresowała zarówno pisarzy, scenarzystów jak i filmowców. Szczerze mogę polecić serial Netflix Vikings, w którym na kanwie opowieści o Ragnarze Lodbroku powstał wspaniały spektakl, w którym aż roi się od odniesień do mitów, chociaż można mieć wątpliwości co do jakości odtwórstwa historycznego. Znajdziemy tam między innymi scenę ukarania Lokiego, odwiedzin Heimdalla, czy wiele innych opisanych w mitach sytuacji z życia skandynawskich bogów. Miłośnicy książek z pewnością znajdą coś dla siebie w powieści Neila Gaimana Mitologia Nordycka, w Mitach Nordyckich Mateusza Sawczyna czy Mitologii skandynawskiej w epoce wikingów Leszka Słupeckiego. Oczywiście koniecznie należy sięgnąć po Eddę starszą autorstwa anonima oraz Eddę młodszą Snorriego Sturlusona. I niech nie przerażają Was liczne, trudne nazwy dosłownie wszystkieg,o co w mitologii nordyckiej występuje. Zaskoczy czasem fakt, iż nóż, wiadro, stół, młotek czy bransoleta posiadają swoje imiona, ale ma to też swój niezwykły urok i podkreśla kulturowe znaczenie tych przedmiotów dla dawnych Skandynawów.

Autor artykułu: Marcin Patela
Korekta: Adrinna Patela
Redakcja: Karolina Lisek
W ramach iSAP – Słowiańska Agencja Prasowa